چكيده :
هدف اصلي از اين گزارش مقايسه سه سيستم انتقال مخابراتي ميباشد كه در كنار ساير پيشرفتهها، زمينه مناسب و اصلي براي توسعه شبكههاي اطلاع رساني ميباشد و سازمانهائي با صدها شعبه در نقالي مختلف جغرافيايي از طريق شبكههاي اطلاع رساني و مخابراتي وضيعت فعلي راحتي در دورترين نقاط بومي ميكنند.
اين گزارش از سه فصل تشكيل شده است عبارتند از فصلهاي اول و دوم و سوم اين گزارش نه فقط مجموعه اطلاعات در زمينه مقايسه سه سيستم انتقال مخابراتي ارائه ميدهد بلكه يك سري مفاهيم ساختاري در رابطه سيستمهاي انتقال مخابراتي را فراهم ميآورد. فصل اول به شرح مباني اساسي ماهواره ارتباطي معرفي و برخي از كاربردهاي آن ميپردازد، بعلاوه طرز كار سيستم ماهواره مخابراتي در پخش برنامه تلويزيوني را توضيح ميدهد.
در فصل دو اصول و مباني مربوطه به فيبر معرفي خواهد شد بعد كابلهاي فيبر نوري و روشهاي اتصال توضيح داده خواهد شد.
فصل سه مهمترين قسمت اين گزارش را بررسي ميكند به طوري كه در اين فصل به مقايسه سه انتقالي مخابراتي پرداخته ميشود.
بعد از اتمام اين گزارش، خواننده آمادگي لازم را براي فراگيري موضوعات بيشتر در زمينه سيستمهاي انتقال مخابراتي را بدست ميآورد و ميتواند دانش خود را در زمينه (SXSTEM)
سيتمهاي انتقال مخابراتي با مطالعه انواع منابع كه در حال پر كردن بازار هستند گسترش دهند%
مقدمه
پيشرفت تكنولوژي براي انتقال تواناييهاي ذهني و علمي به سازمانها و ارگانها مختلف در سالهاي اخير از نظر هيچ كس پوشيده نيست. اگر امكان انتقال اطلاعات موجود نباشد، استفاده از كامپيوترها و تواناييهاي آن نه تنها بسيار محدود خواهد بود بلكه با عدم استفاده كامل از قابليتهاي كامپيوتر، كاربرد آن نيز اقتصادي نخواهد بود. در حال حاضر استفاده از كامپيوترها با توجه مزاياي فني و اقتصادي آنجا، گسترش و سيعي در كشورهاي پيشرفته و در حال توسعه پيدا كرده است. با پيشرفت روز افزون تكنولوژي توليد كامپيوترها با قدرت پردازش بيشتر، امكان به كارگيري آنها در فعاليتهاي مختلف و به صورت پراكنده و گسترده، افزايش يافته و هر روزه تعداد استفاده كنندگان و همچنين ارائه خدمات جديد رو به افزايش است. به اين ترتيب انتقال اطلاعات و ايجاد شبكه ارتباطي بين كامپيوترها و استفاده كنندگان در جامعه امروز يك ضرورت حياتي به شمار ميرود، به طوري كه تصور استفاده كامل از كامپيوتر، بدون امكان ارتباطي براي دريافت يا ارسال اطلاعات، تقريبا ممكن نيست. آنچه كه ارائه سرويسهاي مختلف اقتصادي – اجتماعي فرهنگي و آموزشي به طور گسترده در جوامع امروز ممكن ساخته است، همانا امكان انتقال دادهها و اطلاعات از طريق شبكه مخابراتي است و در همين شبكه ها استفاده از قابليتهاي كامپيوتر موجب افزايش توانايي، دقت، سرعت و ايمني در شبكه در حد بسيار بالا گرديده است% انتقال اطلاعات از طريق خطوط و شبكههاي مخابراتي امري جديد نيست و از زمان اختراع تلفن و تلگراف و به كارگيري آنها در مواقع ابن امر صورت ميگرفته است، اما انتقال دادههاي كامپيوتري از طريق شبكههاي مخابراتي آنالوگ يا ديجيتال چيزي است كه به مسئله انتقال اطلاعات ابعاد و اهميت داده است به طوريكه دهه آينده را دهه اطلاعات يا به طور رساتر دهه انتقال اطلاعات نامگذاريكردهاند توانايي و سرعت انتقال اطلاعات است كه پهنه زمين را تا حد يك دهكده كه در آن همه اطلاعات سريعا در دسترس ساكنين قرار ميگيرد كوچك جلوه ميدهد و از اين رو است كه همان را دهكده اطلاعاتي (Village information) هم نام گذاري كردهاند.
منابع:
· كتاب عصر فضا و ماهواره ها تاليف : ابراهيم فائقي
· شبكه هاي كامپيوتري تاليف : تنباووم اندروآس
· خبرنامه انفورماتيك تاليف : شوراي عالي انفورماتيك
· نشريات سازمان تحقيقاقي FSI
1-1ماهوارههاي ارتباطي
در دهة 1950 و اوايل دهه 1960 مردم سعي كردند تا سيستم ارتباطي را از طريق برخورد در سيگنالها به بالونهاي فلزي ايجاد نمايند. متأسفانه
سيگنالهاي دريافتي بسيار ضعيف بوده و كاربرد عملي نداشت. سپس نيروي دريايي آمريكا نوعي بالون ثابت را در آسمان يافت (ماه) و سيستم عملياتي براي ارتباط دريا به ساحل را به كمك برخورد سيگنالها به آن ايجاد كرد.
پيشرفت بيشتر در ارتباطات هوايي منتظر پرتاب اولين ماهواره ارتباطي در 1963 بود. تفاوت بين ماهواره مصنوعي و حقيقي اين است كه ماهواره مصنوعي ميتواند سيگنالها را قبل از برگشت تقويت نمايد.
ماهوارههاي ارتباطي خواص عجيبي دارند كه براي بسياري از كاربردها جذاب بودند. ماهواره ارتباطي را مي توان مانند تكرارگر مايكرو يودر آسمان تصور كرد. حاوي چند ترانسپوندر است كه هر كدام از آنها به بخش از طيف كوش ميدهند سيگنال ورودي را تقويت ميكند و سپس آن را با فركانس ديگري پخش مينمايد تا با سيگنال ورودي تداخل نكند پرتوهاي رو به پايين ميتواند گسترده باشد و سطح وسيعي از زمين را بپوشاند. و يا باريك بوده و ناحيهاي به قطر صدها كيلومتر را پوشش دهد.
2-1 ماهواره ارتباطي همزمان
در ارتفاع تقريبي 36000 كيلومتر بالاي خط استوا زمان گردش ماهواره 24 ساعت است لذا با همان سرعت چرخش زمين ميچرخند ناظري كه در مدار استوايي مدور به ماهواره نگاه ميكند ميبيند كه ماهواره در نقطه ثابتي از آسمان آويزان است و ظاهراً حركتي نميكند.
با تكنولوژي كنوني براي جلوگيري از تداخل، فاصله زاويهاي كوچكتر از 2 درجه، معقول نيست با فاصلهگذاري 2 درجهاي، همزمان 180 ماهواره ارتباطي ميتواند در آسمان وجود داشته باشد. بعضي از اين شيارهاي مداري براي دسته ديگري از كاربران رزرو شده است (مثل پخش تلويزيوني)
خوشبختانه، ماهوارههايي كه از بخشهاي مختلف طيف استفاده ميكنند رقابتي با هم ندارند در نتيجه هر يك از 180 ماهواره ممكن، ميتواند داراي چندين جريان داده باشد كه به طور همزمان بالا و پايين ميروند. اگر دو يا چند ماهواره در فركانسهاي متفاوت كار كنند ميتوانند يك شيار مدار را اشغال كنند.
براي جلوگيري از هرج و مرج در آسمان، براساس توافق بينالمللي، هر يك از افراد ميتوانند از شيارهاي مدار و فركانسهاي خاص استفاده كنند.
باند C اولين باندي بود كه براي ترافيك ماهوارههاي اختصاصي طراحي شد بالاترين
باند ديگري كه براي حاملهاي ارتباطي دور برد اختصاصي مهياست باند KU است اين باند هنوز شلوغ نيست و در اين فركانسها، فاصله زاويهاي ماهوارهها ميتواند تا 1 درجه باشد.
3-1 ارتباطات مخابراتي از طريق ماهوارههاي فضايي :
از سال 1945 ميلادي، مطابق با 1323 خورشيدي، به تدريج اين انديشه قوت گرفت كه براي كارهاي ارتباطي، ميتوان از ماهوارهها استفاده كرد، زيرا ماهوارهها امكانات بسيار دارند. مثلاً ماهوارهها در تمام لحظات از نقاط مختلف زمين در ديدرس هستند، و هر چه فاصلهاي آنها از زمين زيادتر باشد، از نقاط بيشتري قابل رؤيت خواهند بود. علاوه بر آن هم ميسر پيامرساني ماهوارهها عاري از اختلال است و هم اينكه يك ماهواره در هر لحظه ميتواند با چندين ايستگاه زمين ارتباط برقرار كند، در حالي كه از طريق كابل فقط دو ايستگاه ميتوانند با هم ارتباط برقرار كنند.
شيوهي پرتاب ماهوارهاي در ارتباطي مخابراتي درست همان روش پرتاب ديگر ماهوارهها است. بدين ترتيب كه نخست ماهواره به مداري دايرهاي و پائينتر پرتاب ميشود، و سپس در مدار بيضي شكل، و بالاتر قرار داده ميشود. سپس از آن درست در يك لحظهي معين و از پيش محاسبه شده، موتور اوج گيري ماهواره روشن ميشود،
و آن را در يك مدار دايرهاي قرار ميدهد. ماهوارههاي مخابراتي در درجه اول يك ميانجي هستند، به بيان ديگر سيگنالهاي راديوئي را كه از فلان نقطه روي زمين دريافت ميكنند، به يك نقطهاي ديگر زمين باز پس ميفرستند.
4-1 ماهوارههاي غير فعال
نخستين ماهوارهي ارتباطي در سال 1960 ميلادي مطابق با سال 1338 خورشيدي، در مدار زمين قرار گرفت. اين ماهواره « اكو-1 = Echo1 » نام داشت. ماهوارهي اكو-1 وسايل الكترونيكي به همراه نداشت، و تنها سيگنالها يا علائم ارسالي را منعكس ميكرد. اين نوع ماهواره را اصولا غير فعال مينامند. به دنبال اكو-1 در سال 1964 ( 1324 خورشيدي ) ماهواره اكو-2 به مدار زمين فرستاده شد. هر دو ماهواره در واقع بالونهايي به طول 32 متر و از نوع « مايلار Mylar » بودند، كه در ارتفاع 1610 كيلو متري در مدار زمين قرار داده شدهاند. همان طور كه يك گلوله فولادي، و يا يك آئينه مدور تصويري با زاويه گسترده از پيرامون خود منعكس ميكند، اين ماهوارهها نيز هرگونه سيگنالي را كه به آنها ميتابيدند، منعكس ميكردند. البته قدرت سيگنالها به
شدت كاهش مييافت. ذرات معلق در فضا نيز موجب تغيير شكل تدريجي ماهوارهها ميشد. اين نوع ماهوارهها، با همهي سادگي به دلايلي كه گفته شد، در انجام از رده
خارج شد. و امروزه ديگر كاربردي ندارد.
5-1 ماهوارههاي فعال :
اين نوع ماهوارهها در واقع ايستگاهاي تقويت كننده يا تكرار كننده هستند ،كه سيگنال ها راازايستگا ههاي زميني دريافت كرده ،پس از تقويت به ايستگاههاي ديگري در زمين در ارسال ميكنند. اين شيوه به مراتب كارايي بيشتري دارد،و تنها با استفاده ازاين گونه ماهواره هاست،كه بخش برنامه هاي تلويزيوني براي نقاط ديگر ممكن مي گردد.
6-1 تكنيك ماهواره هاي مخابراتي :
بيش از 5 سال از پرتاب اسپو تنيك نمي گذشت،كه در ژوئيه ي سال 1962ماهوارهي آزمايش مخابراتي تل استار (Telstar) در مدار كرهي زمين قرار گرفت، و اولين ارتباط خود را با يك ايستگاه فرانسوي برقرار نمود.
تل استار به معني (ستاره دور) در زمان خود عاليترين تكنيكهاي ماهوارهاي به شمار ميرفت، كه 64 كيلو وزن و 3600 سلول خورشيدي داشت. كمي وزن به اين علت بود، كه موشكهاي آن زمان قدرت حمل باري از اين سنگينتر را نداشتند.
كار سلول خورشيدي در تبديل انوار خورشيد به جريان برق، شارژ باطريهاي «نيكلكارميومي »
با برق خورشيدي خلاصه ميشد. به علاوه تل استار به بيش از 1000 ترانزسيتور، و يك لولهي تقويت كنندهي سيگنالهاي واصله در زمين مجهز بود. بعد از آن كه تل استار در مدار زمين قرار گرفت، بشريت نيز از همان تاريخ به عصر ارتباطات ماهوارهاي قدم گذاشت. و در سال 1965، مطابق با 1343 خورشيدي، گرفتن ماهوارهاي « ارلي بيرد Early Bird » در بالاي اقيانوس اطلس به كاربرد اقتصادي ماهوارهاي جامعهي عمل پوشيد، بهرهگيري كامل از ماهوارهها در ارسال علائم موجي در عرصه بين المللي نيز از سال 1969 شروع شد.
براي آن كه آنتنهاي ماهواره بتوانند به طور دقيق سيگنالهاي فرستاده از زمين را دريافت كنند، حركت آنها بايد يكنواخت، عاري از تغييرات ناخواسته باشد.
شيوه رايج براي يكسان ساختن حركت، ايجاد حركت موضعي براي ماهواره ها است. بدنه اصلي ماهواره در هر ثانيه يك بار به دور خود ميچرخد. ابزار و وسايل مخابره و آنتنها، روي پايهاي در رأس ماهواره نصب شدهاند. اين پايه توسط موتوري در جهت خلاف گردش بدنه ميگردد. تا نسبت به زمين همواره در وضعيتي ساكن و ثابت داشته باشد. روش ديگري كه نتايج مطلوبي هم بدست داده است، روش پايدارسازي سه
محوري است. در اين شيوه بدنه اصلي ماهواره از جمله آنتنها و تقويتكنندهها را به روي زمين متوجه ميكنند. و محور ديگر ماهواره را موازي با محور زمين نگاه ميدارند. اين عمل با استفاده از افشانههاي كنترل شوندهاي گازي صورت ميگيرد، كه براي چندين سال، يعني سراسر عمر ماهواره. داراي سوخت است. اين روش، امكان جهتگيري دقيقتري به ماهواره ميدهد، ديگر نيازي به اين نيست كه در ايستگاه زميني، سكويي در حال گردش باشد.
7-1 گسترش وسيع كاربرد ماهوارههاي مخابراتي :
گسترش سريع و چشمگير اين بخش از علوم فضايي بيشتر بخاطر آن است، كه ارتباطات تلويزيوني و تلفني، از طريق ماهوارهها، براي اولين بار كاربرد اقتصادي پيدا كرده است.
ارتباط مخابرات بين قارهاي، و همچنين بين كشورهاي دور، به نوبه خود از احتياجات ضروري به حساب ميآيد، زيرا هم سريعتر و هم كمخرجتر انجام ميگرفت.
با تهيه سيستمهاي چند كانالي، ظرفيت ماهوارهها باز هم بالاتر رفته و از آنها به عنوان مراكز تلفني استفاده ميشود، و يك ماهواره ميتواند در آن واحد ارتباط چندين مكالمة تلفني را برقرار سازد.
در اواخر سال 1973 سازمان بينالمللي ((انتل سات)) توسط ماهوارهها در حدود
5000 مدار تلفني را به كار انداخت، براي سالهاي بعد از اين رقم به دهها هزار كانال افزايش خواهد يافت.
8-1 طرز كار سيستم ماهوارهاي مخابراتي در پخش برنامههاي تلويزيوني :
امروزه دهها ماهوارهاي مخابراتي در ارتفاع 36000 كيلومتري يعني مدار ((ژئوسنكرون)) در حال گردش هستند، كه بعضي از آنها داراي 24 كانال هستند بدين ترتيب كانالهاي قابل دسترسي از مرز 700 عدد نيز ميگذرد.
دستگاههاي فرستندة زميني برنامه شبكه ها را به گيرندههاي واقع در مدار ((ژئو سنكرون)) مي فرستند. آنها نيز همان برنا مه هاي فرستاده شده از زمين
را مجددا به سوي زمين در منطقه وسيعي برگشت مي دهند . بدون آنكه نگراني از تداخل ميان آنها و امواج مايكروويو زمين وجود داشته باشد.
البته منطقي پخش تلويزيوني تا آنجا ميسر خواهد بود، كه هيچگونه مانع و مشكلي سر راه امواج فرستاده شده و گيرنده موجود نباشد.
1-2فيبرنوري
بسياري از مردم به پيشرفت سريع تكنولوژي كامپيوتر افتخار مي كنند. (در دهه
1970)، كامپيوتر سريع (مثلاً 6000 cdc ) مي توانست دستوري را در 100 نانو ثانيه اجرا كند. بيست سال بعد، كامپيوتر سريع توانست دستوري را در 1 نانو ثانيه اجرا كند، يعني در هر دهه، 10 برابر بهبود يافت، كه چندان بد نيست.
در چنين دورهاي، در ارتباط دادهها، از 56kbps (آرپانت) به Gbps (ارتباط نوري جديد) تغيير يافت كه ضريب پيشرفت در هر دهه بيش از 100 است، در حاليكه در همين مدت سرعت خطاء از 5-10در بيت تقريباً به صفر تقليل يافت. علاوه بر اين، در پردازشگرهاي منفرد محدوديتهائي اعمال شد، مانند سرعت نور و مشكلات برطرف كردن دما، بالعكس با تكنولوژي فيبر فعلي، پهناي باند موجود افزون بر 50000Gbps و افراد زيادي در حال تلاشند تا نتيجه بهتري كسب كنند. علت محدود بودن سيگنالدهي فعلي 10Gbps عدم توانايي در تبديل سريع بين سيگنالهاي الكتريكي و نوري است. در آزمايشگاه، 100 گيگابايت در ثانيه براي ارتباطات كوتاه مدت امكانپذير است.
|
100 گيگابايت در ثانيه براي ارتباطات كوتاه مدت امكانپذير است.
- سيستم انتقال نوري سه مؤلفه دارد :
پالسي از نور نشان دهنده بيت 1 و عدم وجود نور نشاندهنده بيت 0 است رسانه انتقال، فيبر بسيار نازكي از شيشه است. وقتي نور به آشكارساز ميتابد، پالس الكتريكي توسط آن توليد ميشود. با وصل كردن منبع نور به يك طرف فيبر نوري و آشكارساز به طرف ديگر آن، سيستم انتقال داده يكسويهاي ايجاد ميشود كه سيگنال الكتريكي را پذيرفته، توسط پالسهاي نوري، آن را تبديل كرده و انتقال ميدهد و سپس در طرف گيرنده آن را دوباره به سيگنال الكتريكي تبديل مينمايد سيستم انتقال فيبر نوري از خودش نور را انتشار داده و در عمل كاربردي ندارد مگر به عنوان اصل جالب فيزيكي.
وقتي پرتو نوري از رسانهاي به رسانه ديگر عبور ميكند، مثلاً از سيليكاي ذوب شده به هوا، اين پرتو در مرز ميان سيليكا و هوا شكست پيدا ميكند در اينجا پرتو نوري مشاهده ميشود كه با زاويه آلفا يك به مرز برخورد كرده و با زاويه آلفا يك خارج ميشود. مقدار شكست به خواص رسانه بستگي دارد. براي زاوية برخورد بيش از يك مقدار بحراني معين، نور به درون سيليكان بازگشت ميكند، هيچ كدام از آنها به درون هوا نميرود. لذا هر پرتو نوري كه با زاويه بحراني يا بالاتر از آن به مرز برخورد ميكند، از محيط سيليكا خارج نميشود و بدون آن كه از بين برود ميتواند ميتواند كيلومترها انتشار يابند.
اما اگر قطر فيبر به يك طول موج نور كاهش يابد. فيبر مانند راهنماي موج عمل ميكند و نور بدون نوسان كردن، در يك خط مستقيم انتشار مييابد. فيبر تك حالتي ايجاد ميكند فيبرهاي تك حالتي، گرانتر اندولي براي مسافتهاي طولاني به كار ميروند، فيبرهاي تك حالتي موجود ميتوانند دادهها را با سرعت چند گيگا در ثانيه براي 30 كيلومتر انتقال دهند. براي فواصل كوتاه در آزمايشگاه، سرعتهاي بيشتري حاصل شده است. آزمايشها نشان دادند كه ليزرهاي قوي ميتوانند فيبرهاي با طول 100 كيلومتر را بدون تكرار بپيمايند. تحقيقات بر روي فيبرهاي آغشته به اربيوم نشان داد كه ليزرها فاصلههاي طولانيتري را بدون تكرارگر طي ميكنند.
فيبرهاي نوري از شيشه ساخته ميشوند و شيشه از ماسه به وجود ميآيد كه بسيار ارزان بوده و به مقدار كافي وجود دارد. ساخت شيشه توسط مصريان قديم كشف شد ولي ضخامت شيشه آنها بيش از 1 ميليمتر نبود و نور از طريق آن به خوبي نميدرخشيد. شيشههاي شفافي كه براي پنجرهها مفيد بود در طول رنسانس ايجاد شد. شيشههاي كه در فيبرهاي نوري امروزي به كار ميروند بسيار شفاف است بطوري كه اگر اقيانوس به جاي آب، پر از شيشهها بود سطح اقيانوس چه در سطح زمين و چه داخل هواپيما به خوبي مشخص بود.
2-2 انتقال نور از طريق فيبر
|
تضعيف نور از طريق شيشه به طول موج نور بستگي دارد تضعيف نور نوعي از شيشه كه براي فيبرها استفاده ميشود در رابطه برحسب دسيبل بر كيلومتر خطي از فيبر نشان داده شده است.
|
10 Log10 = تضعيف نور برحسب
به عنوان مثال ضريب دو، تضعيف فيبر نوري ارائه ميدهد نور قابل مشاهده طول موج كمتري دارد از 4% تا 7% ميكرون.
سه باند طول موج براي ارتباطات به كار رفتهاند. آنها به ترتيب 85/0، 30/1، 55/1 ميكرون دور ميزنند. دو تاي آخري خواص تضعيف خوبي دارند. (كمتر از 5% ضايعات در هر كيلومتر). باند 85/0 ميكروني تضعيف بالاتري دارد. اما خاصيت خوب در آن طول موج اين است كه ليزرها و الكترونيك ميتوانند از يك ماده ساخته شوند (آرسيدگاليوم) وسعت هر سه باند 25000 تا 30000 گيگا هرتز است. بالسهاي خارج شده از فيبر همانطور كه انتشار مييابد به صورت طولي پخش ميشوند. اين پخش شدن را پراكندگي گويند.
مقدار آن به طول موج بستگي دارد. يك راه حل جلوگيري از همپوشاني اين پالس ها زياد كردن فاصله بين آنهاست. اما اين كار فقط با كاهش سرعت سيگنالدهي انجام
ميشود. خوشبختانه روشن شد كه ساختن شكل خاصي از پالسها به عمل متقابل كيتوس هيپربوليك وابسته است. تمام اثرات پراكندگي از بين رفته و ممكن است پالسها را هزاران كيلومتر فرشا (بدون اينكه شكل خاصي داشته باشد. اين پالسها تك پالس نام دارند. تحقيقاتي زيادي در حال انجاماند تا تك پالسها را از آزمايشگاه به عرصه عمل ببرند.)
3-2 كابلهاي فيبر نوري
كابلهاي فيبر نوري مشابه كابلهاي هم مدارند ولي فاقد نوار (braid) هستند شكل (ca-1-1 فيبر را از ديد جانبي نشان ميدهد. در مركز آن هسته شيشهاي قرار دارد كه نور از طريق آن انتشار مييابد. در فيبرهاي چند حالتي، قطر هسته 50 ميكرون است (تقريباً به ضخامت موي سر انسان). در فيبرهاي تك حالتي هسته از 8 تا 10 ميكرون است.
هسته با محافظ شيشهاي پوشانده شده است كه توان شكست آن كمتر از هسته است تا كل نور را در هسته نگهداري كند. سپس نازك پلاستيكي قرار دارد تا از پوشش شيشهاي محافظت نمايد. فيبرها در بستههائي با يكديگر دستهبندي ميگردند و توسط پوششي خارجي محافظت ميشوند. شكل 1-1cb محافظي با سه فيبر را نشان ميدهد.
4-2 روش اتصال فيبر
فيبرها به سه روش اتصال داده ميشوند. روش اول رابطي به آنها وصل شده در سوكت فيبر قرار ميگيرد. رابطها 10 تا 20 درصد از نور زمين را از بين ميبرند، اما پيكربندي مجدد سيستمها را ساده ميكند. در روش دوم بطور مكانيكي به هم وصل ميشوند اتصالات مكانيكي دو طرف بريده شده را در داخل جلدي در كنار هم قرار ميدهد و آنها را به هم وصل ميكند ميتوان با عبور دادن نور از محل پيوند و تنظيم كردن، سيگنال را بيشينه كرد.
5-2 منابع نوري
دو نوع منبع نور، ميتوانند براي سيگنالدهي مورد استفاده قرار گيرند ال ئي دي
(Light Emitting Diodes) و ليزرهاي نيمه رسانا.
طول موج آنها ميتواند با درج اختلال لسنجهاي فابري- پربين منبع نور و فيبر تنظيم شود.
1-3 مقدمه
در حقيقت سه سيستم مخابراتي فيبر نوري، ماهواره و مايكريويو مكمل يكديگر بوده و انتخاب هر كدام مستلزم آشنايي دقيق به طرز كار با آنها است. اتحاديه جمامي ارتباطات و و مخابرات در مجله ارتباطات 1987 نموداري از تساوي خطوط هزينه منتشر كرده و انتخاب سيستم فيبر نوري در مقابل ماهواره (نمودار 1) يا مايكروويو در مقابل ماهواره (نمودار 2) را بر اساس صافت و ظرفيت سيستم مشخص نموده است.
به هر حال پيشرفتهاي اخير در تكنولوژي فيبر نوري و مصرفي SOH (درجهبندي تنظيم رقمي) بدون شك اين خطوط يعني تساوي هزينه را به نفع فيبر نوري و امواج راديوي مايكروويو تغيير داده است.
|
نمودار1- خط تساوي هزينه براي ماهواره و سيستم انتقال فيبر نوري
2-3 مقايسه كلي وسايل انتقال
براساس تحقيقات بعمل آمده توسط آزمايشگاههاي COMSAT ماهواره در سالهاي 2005-1995 همچنان رقيب سيستم فيبر نوري در منطقه اقيانوس اطلس باقي خواهد ماند ولي در منطقه اقيانوس آرام، به علت بعد مسافت اين رقابت صادق نميباشد. پيش بيني ميگردد كه در سالهاي فوقالذكر ترافيك بينالمللي ساليانه از رشد حدود 5/9% برخوردار باشد حال آنكه به نظر ميرسد ماهواره ساليانه فقط حدود 5/7% رشد داشته باشد. بنابراين ماهواره نيز در ايجاد ترافيك بينالمللي كه در حال حاضر حدود 53% ميباشد سعي داشته است. البته اين ميزان به كندي تا سال 2005 در حدود 44% رو به كاهش ميرود (نمودار 3)، براساس مطالعات انجام گرفته توسط فراست و سوليوان در اوايل 1990، بايد از تولدي دوباره استفاده از سيستم ماهواره اي سخن گفت. البته اين پيش بيني در صورتي صادق است كه طي 5سال آينده بازار ايستگاههاي زميني ماهواره براي مناطق آسيا ، اقيانوس آرام و امريكاي جنوبي دو برابر گردد.
در زمان استفاده از سيستم هاي قياس (آنا لوك) براي اطمينان از عدم قطع مسيرهاي انتقال قابل دسترس و از نقطه نظر پوسيدگي مسيرهاي كابل ، به كارگيري دو گانه مسير در كابل ، مايكروويو، خطوط موازي و بيشتر شبكه زنجيرهاي از سوي بسياري از دواير مخابراتي مورد تاييد قرار گرفت. امروزه با تبلغات وسيعي كه براي سيستم انتقالي رقمي صورت ميگيرد، دوگانگي مسير حتي از تضمين عدم قطع انتقال اطلاعات، مثلاً بين مركز كامپيوتري، نيز با اهميتتر تشخيص داده شده است. از طرفي، همانطور كه شبكههاي مايكروويو به عنوان كمك براي سيستمهاي فيب نوري به كار ميروند ماهواره نيز لزوماً به منظور كمك به كابلهاي زير آبي و خصوصاً در شرايط خاص مايكروويو زميني و اتصالات كابل مورد استفاده قرار ميگيرد. اهميت دوگانگي مسير براساس ترافيك ماوراي اقيانوس اطلس بين اروپا و آمريكا در جدول شماره 1 نشان داده شده است.
جدول 1.1 اتصال قابل دسترسي براي سيستمهاي انتقال مختلف
وقفه ساليانه معادل ترافيك تلفني بر حسب ساعت |
موجودي |
سيستم |
35 |
6/99 |
زيردريايي |
5/17
75/1 |
8/99
98/99 |
زيردريايي با ماهواره به عنوان مكمل كابل زميني بين كابل زيردريايي ايستگاه زميني و مركز تلفن يا مسير دوگانه (كابل موازي، كابل، مايكروويو) |
در نتيجه مايكروويو كماكان مكمل و رقيب فيبر نوري و سيستم انتقال ماهوارهاي خواهند ماند و هر كدام اين سيستمها به تنهايي سهمي از بازار را به خود اختصاص خواهند داد.
3-3 مقايسه در شبكه
اتحاد آلمان شرقي و غربي موقعيت مناسبي را براي مقايسه سيستمهاي مختلف اشغال و نيز تجزيه و تحليل قيمت شبكه مخابراتي رقمي پيشبيني شده براي جمهوري دمكراتيك آلمان فراهم آورده است. در نظر است كه در مدت كمي بيش از يك دوره 7 ساله، 5/27 ميليارد BECU براي اين شبكه سرمايهگذاري گردد.
حتي در اين شبكه جديد كه ميتوان از مدرنترين تجهيزات قابل دسترسي و موجود استفاده نموده و يا از ملحقاتي با توجه به سيستم موجود بهره گرفت. وقتي زمان كوتاه
انجام كار اهميت خاص داشته باشد. سيستم انتقال بيشتر بطور مساوي بين فيبر نوري و مايكروويو تقسيم ميشود.
% ساختار سيستم انتقال به تنهايي |
% ساختار 10% سرمايهگذاري در سيستم انتقال |
|||
5/49 |
سيستم انتقال فيبر نوري |
5/45 |
مالتي پلكس |
|
40 |
امواج راديويي مايكروويو |
5/18 |
انتقال فيبر نوري |
|
5/10 |
ايستگاههاي زميني |
15 |
امواج راديويي مايكروويو |
|
100 |
كل سيستم انتقال |
6 |
سيستمهاي مسي 2 مگابايت بر ثانيه |
|
|
|
4 |
ايستگاههاي زميني |
|
|
|
2 |
اتصال مقاطع |
|
|
|
100 |
سرمايهگذاري كل |
4-3 مقايسه دربازار
سرانجاك زماني كه مقايسه سه سيستم اتنقالي پيش مي آيد ، ارزيابي پيش بيني سه سيستم بازار جهاني سيستم هاي انتقال نشريه (تجزيه و تحليل بازارارتباطات و مخابرات ) كه به وسيله برنامه ريزي استراتژيك آلكاتل منتشر گرديده است ، مفيد به نظر مي رسد.
اين ارقام نشان دهنده مجموع رشد بازار طي 10 سال آينده ميباشد :
× سيستم انتقال فيبر نوري 66%
× مايكروويو 52%
× ايستگاههاي زميني 42%
× كل ايستگاههاي انتقال 55%
از جدول فوق اينطور استنباط ميشود كه با وجود رواج استفاده از سيستم انتقال فيبر نوري در بازار، خطوط مايكروويو و ايستگاههاي زميني ماهواره نيز كماكان تا اوايل قرن آينده به عنوان وسايل ارتباطي مهم باقي خواهند ماند.
جدول 3. پيشبيني بازار جهاني سيستمهاي انتقال
انتخاب سيستم / سال |
1990 |
|
1995 |
|
2000 |
|
BECU |
% |
BECU |
% |
BECU |
% |
|
خطوط كلي سيستمها در بازار تجهيزات خطوط در بازار تجهيزات زير دريايي |
5/12 ½ 3/0 |
|
3/17 6/2 5/0 |
|
2/23 4/3 6/0 |
|
كل سيستم انتقال فيبر نوري در بازار سيستم مايكروويو در بازار ايستگاه زميني در بازار |
4/2
|
36 |
1/3 |
37 |
4 |
39 |
كل سيستم انتقال |
6/6 |
100 |
4/8 |
100 |
2/10 |
100 |
نتيجه گيري سه سيستم انتقال اصلي كه عبارتند از فيبر نوري، مايكروويو و ماهواره به همراه ايستگاه هاي زميني،سيستم هاي تكامل يافته اي هستندكه حداقل تا 10 سال آينده به همين نحو خواهند ماند هر سيستم در حد خود داراي ويژگي هايي است كه نشان دهنده با صرفه بودن سيستم مي باشد0 ماهيت مكمل بودن سيستم ها در نمو دار 4 نشان داده شده است0 اين شكل در نشريه فصاي راديويي آلكاتل منتشرگرديده است0 شكل به طريقي ساده ترسيم شده كه كاملا حق مطلب را بيان مي كند 0 به خصوص در مناطقي كه داراي خصو صيات مشابه هستند بايد توجه خاص به ميزان افزايش ترافيك و مو قعيت هاي جغرا في يايي و نياز هاي اجرايي هر وسيله انتقال مبذول داشت0 به علاوه متداول شدن استفا ده از شبكه هاي مخا براتي در شهر هاي بزرگ،فيبرنوري در مدار و كابلهاي فيبر نوري در زير آب همراه با سيستمهاي فرعي كابل نوري منجر به جدا سازي فيبر نوري و مايكرو و ايستگاههاي زميني مي شود. بالاخره ، براي انتخاب سيستم در مناطق مشابه ، بايد ارزيابي همه جانبه اي صورت گيرد. تا با صرفه ترين سيستم انتخاب شود. شايد شاخص ضميمه بتواند در اين ارزيابي موثر باشد.
بهترين انتخاب |
شاخص |
||
ايستگاه زميني |
مايكرو ويو |
فيبرنوري |
|
(ظرفيت انتقال) |
|||
. |
|
|
كوتاه ومتوسط |
|
. |
. |
بلند |
|
. |
. |
خيلي بلند |
(مسافت) |
|||
|
. |
. |
كوتاه |
|
. |
. |
متوسط |
. |
|
. |
بلند |
. |
|
|
خيلي بلند |
(زمينشناسي) |
|||
|
|
. |
زمين مسطح – خاك نرم |
. |
. |
|
كوهستاني |
. |
. |
|
جنگل |
. |
|
|
مرداب و درياچه |
(تراكم جمعيت) |
|||
. |
|
|
كم |
. |
. |
|
|
|
. |
. |
بالا |
(زير بنايي) |
|||
(برق و راه) |
|||
|
|
. |
خوب |
|
|
|
بد |
. |
. |
|
غير موجود |
|
|
. |
وجود مسير عبور كابل |
|
. |
|
وجود ساختمانهاي مايكروويو و برجها |
(راه دستيابي) |
|||
|
|
. |
آسان |
|
|
. |
مشكل |
شاخص اصلي براي انتخاب سيستم انتقال (ادامه)
بهترين انتخاب |
شاخص |
||
ايستگاه نوري |
مايكروويو |
فيبر نوري |
|
انجام پروژه |
|||
|
|
. |
استاندارد |
|
. |
|
كوتاه مدت |
. |
|
|
بسيار كوتاه مدت |
محيط |
|||
|
|
. |
تششع الكترومغناطيسي |
. |
. |
|
منطقه زلزلهخيز |
مشتريان خصوصي بانكها و شركتهاي ديگر با وضعيت مختلف |
|||
|
. |
. |
مناطق شهري |
. |
. |
|
مناطق پراكنده |
خطوط لوله، بزرگراهها |
|||
|
|
. |
جديد |
|
. |
|
موجود |
|
. |
|
نياز مخابراتي در زمان ساخت |
وقايع خاص |
|||
. |
. |
|
استفاده اضطراري بعد از بلاياي طبيعي |
. |
. |
|
رويدادهاي بينالمللي (ورزش فستيوالها و ساير) |
. |
. |
|
بازسازي بعد از جنگ يا اشتغال |
|
. |
|
استوديوهاي تلويزيوني سيار |
شبكه |
|||
. |
|
|
ايستگاههاي سيار |
|
|
. |
ايستگاههاي با فاصله كم با انشعاب مكرر و ارسال |
|
|
. |
ظرفيت پايينتر تحتالشعاع شبكههاي با ظرفيت بالا |
|
. |
. |
امكان دستيابي از شبكههاي عمومي به سلولي و ارتباط بين سلولها |
بهرهبرداري |
|||
|
. |
|
متحرك |
مسير دوگانه |
|||
|
. |
. |
زميني |
. |
|
. |
بين قارهاي |
جغرافيا |
|||
|
|
. |
مناطق شهري |
|
. |
. |
شهري |
. |
. |
|
روستايي |
5-3 مقايسه فيبرهاي نوري و سيم مسي
مقايسه يبر و مس آموزنده است. فيبر امتيازاتت زيادي دارد اولا ميتواند پهناي باند بالاتري را پشتيباني نمايد. اين امر موجب به كارگيري آن در شبكههاي بخاطر تضعيف اندك در خطوط طولاني در هر 30 كيلومتر نياز به تكرارگر است، در حاليكه در سيمهاي مسي در هر 5 كيلومتر به تكرارگر نياز دارد لذا موجب صرفهجويي در هزينه ميشود امتياز فيبر اينم است كه در مقابل تغييرات ناگهاني برق اختلال الكترومغناطيس يا خرابي نيروي محركه تاثير نميپذيرد. تحت تاثير مواد شيميايي فرساينده موجود در هوا قرار نميگيرد و براي ساختن محيطهاي كارخانه مفيد است. شركت تلفن به دلايل مختلفي، به فيبر علاقهمند هستند، فيبر، نالزك و سبك است بسياري از كانالهاي موجود در كابل را كاملا پر هستند. لذا جاي خالي براي ظرفيت جديد وجود ندارد. برداشتن تمام سيمهاي مسي و قراردادن فيبر به جاي آنها، كانلهايي را خالي مي كند و ارزش فروش مجدد مس از نظر خريداران بسيار بالا است. زيرا آن را بعنوان ماده معدني با ارزش ميدانند. فيبر سبكتر از مس است. وزن هزار جفت تابيده به طول يك كيلومتر، 8000 كيلوگرم است. ظرفيت در فيبر بيشتر بوده و وزن آن فقط 100 كيلوگرم است،در نتيجه نياز به سيستمهاي پشتيباني مكانيكي گران را كاهش ميدهد. چون هزينه نصب فيبرها كمتر است در مسيرهاي جديد از آن استفاده ميشود.
سرانجام اينكه فيبرها از خودشان نور منتشر ميكنند و اتصال آنها مشكل است. اين خاصيت موجب ميشود كه در مقابل استراق سمع امنيت داشته باشد.
علت بهتر بودن فيبرها نسبت به مس بخاطر فيزيكي آنها بر ميگردد. وقتي الكترونها، در سيم حركت ميكنند در يكديگر تاثير داشته و توسط الكترونهاي خارج از سيم نيز تاثير ميپزيرد. فوتونها در فيبر بر يگديكر اثر ندارند (فاقد بار الكتريكياند) و فوتونهاي سرگردان خارج از فيبر نيزبر آنها تاثير ندارند.
تكنولژي فيبر ناشناخته است و متخصصين اندكي در اين زمينه وجود دارند. چون انتقال نوري ذاتا يكسويه است، ارتباط دو طرفه يا نيازمند دو فيبر است و يا نيازمند دو باند فركانس در يك فيبر است. هزينهرابطههاي فيبر بيشتر از رابطههاي الكتريكي است. علاوه ب ر اين بديهي است كه آينده تمام ارتباط داده اي ثابت در مسافتهاي بيش از چند متر، با فيبر است. براي اطلاعات بيشتر به (گرين 1993) مراجعه كنيد.
6-3 انتقال ماكروويو
بالاي 100 مگاهرتز امواج خطوط مستقيم را طي مي كنند و لذا به سختي كانوني ميشود با متمركز كردن تمام انرژيها در يك پرتو كوچك توسط انتن سهموي (مانند بشقاب تلويزيوم ماهواره)، نسبت سيگنالها به اختلال بالاتر خواهد شد، اما آنتنهاي فرستنده و گيرنده بايد دقيقا با يكديگر تنظيم شدم باشند. در مجموع، اين جهت يابي
موجب ميشود كه چند فرستندهاي كه در يك رديف قرار دارند بدون تداخل با چند گيرندهاي كه در رديف ديگر قرار دارند ارتباط بر قرار كنند. قبل از فيبرهاي نوري، دهها سال اين ماروويوها قلب سيستم انتقال تلفن در مسافت طولاني را تشكيل ميدادند. در واقع نام شركت ارتباطات مايكروويو، امآياس، حامل مسافت زيادي انتخاب شد، زيرا كل سيستم آن به مايكروويو بنام نهاده شده بود (اكنون قسمتهاي اصلي شبكه خود را به فيبر تغيير داد).
چون ماكروويوها خط مستقيم را طي مي كنند، اگر برجها خيلي طولانيتر باشد در مسير زمين حركت ميكنند (پيوند سانفرانسيسكو تا آمستردام را در نظر بگيريد). در نتيجه نياز به تكرارگرها است هر چند كه برجها بلندتر باشد فاصله آنها ميتواند بيشتر باشد فاصله بين تكرارگرها تقريبا متناسب با جذر ارتفاع برج است. براي برجهاي 100 متري تكرارگرها ميتوانند 80 كيلومتر فاصله داشته باشند.
برخلاف امئواج راديويي در فغركانسهاي كوتاه، مايكرووها در ساختمانها به خوبي نفوذ ميكنند. در مجموع اگر چه پرتو ممكن است به خوبي در فرستنده جمع شود هنوز انحرافهاي زياتدي در فضا وجود دارد بعضي از موجها ممكن است توسط بعضي از لايه هاي كاذب اتمسفر شكست پيدا كنند و نسبت به موجهايي كه بطور مستقيم حركت
مي كنند ديرتر برسند. موجهاي تاخيري ممكن است همزمان با موجهاي مستقيم نرسند و سيگنال را خنثي كنند. اين اثر محو سازي چند مسيره نام دارد كه يك مشكل جدي است. محو سازي چند مسيره به تعداد فركانس بستگي دارد. بعضي از اپراتورها 10 درصد از كانالهاي خود را به طور پراكنده بيكار نگه ميدارند تا اگر محو سازي چند مسيره بعضي از باندهاي فركانسي را موقتا پاك كرد. آنها را به كار اندازد.
تقاضا براي طيف بيشتر و بيشتر، موجب بهبود اين تكنولوژي شد لذا انتقالها هنوز ميتوانند از فركانسهاي بالاتري استفاده كنند استفاده از باندهاي تا 10 كيلو هرتز عادي است اما در حدود 8 كيلوهرتز مشكل جوي ايجاد ميكند : جذب شدن توسط آب. طول اين موجها فقط چند سانتيمتر است و باران آنها را جذب ميكند اگر اجاق مايكروويو بزرگي در خارج از ساختمان تدارك ديده ميشود اين اثر بسيار مفيد واقع خواهد شد، اما در ارتباطات مشكل بزرگي محسوب ميشود. همانند محو سازي چند مسيره تنها راه حل اين است كه هنگام ريزش باران پيوندهايي را كه در معرض باران قرار مي گيرند قطع كرد و آنها را به هر طرفي ارسال كرد.
بطور خلاصه ميتوان گفت: ارتباط مايكروويو براي ارتباط تلفني مسيرهاي بسيار دور تلفنهاي معمولي توزيع تلوزيوني و ساير كاربردها كه كمبود طيف آشكار شده است كاربرد وسيعي دارد. امتيازات زيادي نسبت به فيبر دارد. امتياز اصلي اين است كه نياز به راه مستقيم ندارد، با خريد قطعهاي از زمين در هر 50 كيلومتر و نصب برج مايكروويو در آن ميتوان سيستم تلفن را عبور داد و ارتباط را مستقيما برقرار كرد.
بح اين ترتيب اماسآي، شركت تلفن راه دور جديدي را به كار گرفت (sprint مسير ديگري رفت : توسط راه اهن اقيانوس آرام جنوبي شكل گرفت و صاحب حق تقدم زيادي است و فيبر را در كنر راه آهن دفن كرد).
مايكروويو نسبتا ارزان است و نصب دو برج ساده (احتمالا فقط ويژگيهاي بزرگي چهار سيم نگهدارنده) و آنتنهايي بر هر كدام ممكن است از چايزه فيبر از شركتهاي تلفن نيز ارزانتر است. بخصوص اگر شركت تلفن به جاي مس بخواهد از فيبر استفاده كند.
علاوه بر استفاده در ارتباطاتراه دور مايكروويو استفاده ديگري نيز دارد يهني باندهاي صنعتي / علمي / پزشكي. اين باندها در اخذ مجوز استثنايند : فرستنده هايي كه از اين باندها استفاده مي كنند، نياز به اخذ مجوز از دولت ندارند. يك باند در سراسر دنيا تخصيص يافت : 484/2 – 400/2 گيگاهرتز در مجموع در ايلات متحده و ماناده باندهايي از 928 – 902 مگاهرتز تا 850/5 – 725/5 گيگاهرتزر وجود دارند. اين باندها براي تلفنهاي بيسيم در بازكنهاي گاراژ، مكالمات hi – fi بيسيم، درهاي امنيتي و غيره مورد استفاده قرار ميگيرند. باند 900 مگاهرتز بهتر كار مي كند اما شلوغ بوده و تجهيزاتي كه از آن استفاده ميشود فقط در آوريكاي جنوبي عمل ميكننذ. باندهاي بالاتر نيازمند الكترونيك گرانترياند و در معرض تداخل حاصل از اجاقهاي مايكروويو و
نصب رادار قرار دارند. علاوه بر اين، اين باندها براي شكلهاي متفاوتي از شبكهبندي بيسيم با ابعاد كم مفيدند، زيرا مشكلات اخذ مجوز را ندارند.
7-3 مقايسه ماهواره و فيبر :
مقايسه بين ارتباط ماهوارهاي و ارتباط زميني آموزنده است 20 سال پيش تصور ميشد كه آينده ارتباطات با ماهوارهاي ارتباطي است سيستم تلفن در 100 سال گذشته تغيير اندكي نموده و هيچ تغييري را براي 100 سال بعدي نشان نداده است. اين تغيير اندك تا حدي زيادي توسط محيطهاي منظم ايجاد شده كه شركتهاي تلفن قرار بود از طريق آنها كيفيت صوتي خوبي را قيمتهاي مناسب ارائه دهند (كه اين كار را هم كردند) و در ازاي آن در مقابل سرمايه گذاريشان سود خوبي را بيمه كردند. ظهور رقيبان در سال 1984 در ايالات متحده و كمي بعد در اروپا همه چيز را به كلي عوض كردند . شركتهاي تلفن سعي كردند شبكه هاي راه دوري را با فيبر جايگزين كنند و خدمات پهناي باند زيادي مثل اس ام دي اس و بي – آي اس دي ان را معرفي كردند. آنها همچنين شيوه دراز مدت محاسبه قيمت براي كاربران راه دور را متوقف كرده و براي خدمات محلي سرمايهگذاري كردند.
تصادفا به نظر رسيد كه اتصالات فيبر زميني برنده دراز مدتند. با اين وجود ماهوارههاي ارتباطي بازار مناسبي داشتند كه فيبر فاقد آن بود (و گاهي قادر به آن نبئد). اكنون
بعضي از آنها را مطالعه ميكنيم.
با اينكه فيبر اصولا نسبت به تمام ماهواره هاي پرتاب شده پهناي باند بيشتري دارد اين پهناي باند براي اغلب كاربران مهيا نيست. فيبرهايي كه اكنون نصب شدهاند در داخل سيستم تلفن، براي برقراري چند تماس راه دور در آن واحد بكار ميروند (نه براي كاربران خاصي با پهناي باند بالا). علاوه بر اين، كاربران معدودي به كانال فيبر دسترسي دارند، زيرا حلقه محلي كابل جفت تأييدة معتمد قديمي، مانع آن ميشود. تماس با دفتر انتهايي شركت تلفن با سرعت 28/8 Kbps ، پهناي باند بيش از 28/8 Kbps را مهيا نميكند و به پهناي پيوند مياني بستگي ندارد. در ماهوارهها، كاربر ميتواند آنتني را در پشت بام ساختمان نصب كند و از سيستم تلفن منفك شود. انگيزه اغلب كاربران، منفك شدن از حلقه محلي است.
براي كابراني كه گاهي به 40 يا Mbps50 نياز دارند يك راهحل اجارة حامل T3 (44/736 Mbps) است. اما اين انتخاب، گران است. اگر اين پهناي باند بطور متناوب مورد نياز باشد: اسامدياس انتخاب مناسبي است، اما در هر جايي مهيا نيست ولي خدمات ماهواره در هر جايي وجود دارد.
ارتباط سيار نيز جاي پاي محكمي دارد. امروزه، بسياري از مردم ميخواهند هنگام راه رفتن، رانندگي، دريانوردي و پرواز در آسمان، ارتباط برقرار كنند. پيوندهاي فيبر نوري
زميني براي آنها كاربرد ندارد، اما از ماهوارهها ميتوان استفاده كرد. تركيبي از راديوي سلولي و فيبر ميتواند براي بسياري از كاربران كافي باشد (ولي نه براي آنهايي كه در هوا يا در دريا هستند).
موقعيت سوم مربوط به موقعيتهايي است كه نياز به پخش برنامههاست. پيام ارسال شده توسط ماهواره ميتواند بطور همزمان توسط چندين ايستگاه زميني دريافت شود. به عنوان مثال، براي سازماني كه موجودي كالا، تعهدات يا قيمتهاي كالا را به هزاران فروشنده ارسال ميكند، ماهواره ارزانتر از پخشكنندههاي زميني است.
موقعيت چهارم، براي ارتباط در مكانهايي با زمينهاي ناهموار، يا با سازمانهاي زميني توسعه نيافته است. به عنوان مثال، اندونزي براي ترافيك تلفن داخلي، ماهواره خاص خودش را دارد. پرتاپ يك ماهواره بسيار آسانتر از كابل كشي بين تمام جزيرهها در مجمعالجزاير است.
موقعيت پنجم براي ماهوارهها، جايي است كه يافتن مسير مستقيم براي كشيدن فيبر مشكل است يا گران تمام ميشود. موقعيت ششم وقتي است كه مانند سيستمهاي ارتباط نظامي در زمان جنگ نياز به آمادگي سريع باشد.
بطور خلاصه، ميتوان گفت، به نظر ميرسد روند كلي ارتباط آينده تركيبي از فيبر نوري زميني و راديوي سلولي است، اما ماهوارهها براي بعضي از كاربردهاي ويژه مناسب
است. به هر حال، اقتصاد در همه اين موارد مؤثر است.
گرچه فيبر، پهناي باند بيشتري را عرضه ميكند، امكان دارد، ارتباط زميني و ماهوارهاي از نظر قيمت با آن رقابت كنند. اگر پيشرفتهاي تكنولوژي، هزينة ظهور ماهواره را كاهش دهد (مثلاً سفينههاي فضايي آينده بتوانند چندين ماهواره را در يك پرتاب به هوا بفرستند)، يا ماهوارههاي مدار كوتاه رواج يابند، بعيد به نظر ميرسد كه فيبر در همة بازارها برنده شود.