انتقال داده بين دو وسيله هنگامي رخ ميدهد كه آن دو توسط يك رسانه به يكديگر متصل شده باشند . براي انتقال سيگنالهاي حامل اطلاعات از هر دو روش آنالوگ و ديجيتال استفاده ميشود و در هر دو حالت ميتوان سيگنال را مجموعه اي از مؤلفه هاي فركانسي توصيف كرد . علاوه بر تكنيك هاي مورد استفاده در انتقال داده، رسانه انتقال نيز بسيار حائز اهميت بوده و عامل مهمي در تعيين كيفيت و عملكرد سيستم انتقال به شمار ميرود . پارامترهايي مانند نرخ انتقال اطلاعات (Rate Data ) و فاصله بين مبدأ و مقصد وابستگي زيادي به محيط انتقال دارند. همانگونه كه گفته شد براي ارسال داده، از سيگنالهاي الكترومغناطيسي استفاده ميشود . اين سيگنالها تابعي از زمان هستند كه ميتوان آنها را به شكل تابعي از فركانس هم بيان كرد؛ به همين دليل نمايش و توصيف سيگنال در حوزة فركانس اهميت و كاربرد بيشتري دارد.

محيط هاي انتقال

محيط انتقال كه به آن رسانه انتقال نيز گفته ميشود، مسيري فيزيكي بين فرستنده و گيرنده است كه ميتوان آن را به دو دستة هدايتشده ( guided )و هدايت نشده (unguided ) تقسيم كرد. درهر دو دسته، اطلاعات به صورت امواج الكترومغناطيس ارسال ميشود. در نوع اول امواج در طول يك مسير فيزيكي هدايت ميشوند . نمونه هاي آن زوج سيم به هم تابيده (Twisted pair) (فيبر نوري Optical fiber)و كابل هم ( محور coaxial cable) است. در محيط هدايت نشده امواج هدايت نمي شوند بلكه منتقل ميشوند؛ مانند انتشار از طريق هوا كه اين شكل انتقال را انتقال بدون سيم (wireless ) هم ميگويند.

مشخصات و كيفيت در انتقال داده ها توسط رسانة انتقال و سيگنال مشخص ميشود . در محيطهاي انتقال هدايت شده، محيط انتقال عامل مهمي در تعيين محدوديتهاي انتقال است؛ اما در محيط هاي هدايت نشده، پهناي باند سيگنال از رسانه انتقال مهمتر است در طراحي سيستمهاي انتقال، نرخ ارسال ديتا و فاصله بين مبدأ و مقصد از عوامل مهم به شمار ميروند وهر چه نرخ اطلاعات ارسالي و برد سيستم بيشتر باشد مطلوبتر است .

بی‌سیم یک نوع رادیو است که برخلاف رادیو که تنها گیرنده‌است، یک دستگاه فرستنده-گیرنده رادیو دوطرفه است.

بی‌سیم هم به صورت دستی و هم به صورت ثابت (در خودرو یا مکان ثابت) در دسترس است. گونه دستی آن اغلب به نام واکی تاکی (walkie-talki) نامیده می‌شوند که با فشار دادن یک دکمه (push to talk) جهت مکالمه آماده می‌شوند. فرکانس کار دستگاه‌های بیسیم متفاوت است، اما پرکاربردترین آن‌ها از ۱۳۶-۱۷۴ مگاهرتز(VHF) و ۴۰۰-۴۷۰ مگاهرتز(UHF)می‌باشد. برد یک دستگاه بیسیم به قدرت خروجی آن بستگی دارد و عوامل محیطی بر برد این دستگاه‌ها تأثیرگذار است.

تلفن همراه یک نمونه از دستگاه بی‌سیم حساب می‌شود که در یک زمان فرستندگی و گیرندگی را با هم انجام می‌دهد. در این روش از دو فرکانس مختلف استفاده می‌شود.

متداول‌ترین برندهای تجاری تولید بیسیم در دنیا:

-Motorola

-ICOM

-HYTERA

-Midland

-Uniden

-Kenwood

-Black Box

انواع بی سیم

رادیوهای بی سیم دارای انواع مختلفی هستند

۱- بی سیم‌های دستی معمولی

۲- بی سیم‌های دستی آی اس (ضد گاز)

۳- بیسیم‌های دستی ضد انفجار (ای ایکس)

۴- بی سیمهای خودرویی

5- بی سیمهای دریایی

6- بی سیم های استقراری

بی سیم‌ها در دو مد دیجیتال و آنالوگ ارائه می‌شوند . بی سیمهای دیجیتال قابلیت پروگرام در دو مد آنالوگ و دیجیتال را دارا می‌باشند.

به نگاه دیگر

two-way radio یک رادیو است که می‌تواند بر خلاف رادیوهای گیرنده که تنها دریافت محتوا دارند از هر دو طرف انتقال و دریافت (فرستنده و گیرنده) را انجام دهد. یک بیسیم (فرستنده و گیرنده) اجازه می‌دهد تا اپراتورها بتوانند به راحتی برای گفتگو با یکدیگر در همان فرکانس (کانال) اقدام نمایند. Two-way radiosدر تلفن همراه نیز وجود دارد و به صورت ثابت پایه و دستی قابل حمل در دسترس است.

بیسیم‌های دستی معمولاً در حالت half-duplex هستند که اپراتورها می‌توانند با یکدیگر صحبت کنند ولی در همزمان. ابتدا باید push-to-talk را فشار دهید یا برای انتقال دکمه فعال شدن فرستنده را فشار دهید هنگامی که پیام را ارسال می‌کنید باید دستگاه گیرنده فعال و در حالت روشن باشد. تلفن همراه ارسال و دریافت هر دو را در همان زمان یعنی در full-duplex حالت انجام می‌دهند؛ و این به این دلیل است که هر دستگاه در فرکانس جدا گانه‌ای در حال برقرار کردن ارتباط است. روشی که برای کاهش تداخل ناشی از همزمانی فرکانس انتقال و پذیرش بکار گرفته می‌شود شامل استفاده از دو آنتن ^.solid-state با فیلتر است.

منبع : ویکی پدیا

بیسیم یا شبکه رادیویی ؛ به صورت متداول به تجهیزاتی گفته میشود که توانایی ارتباط از طریق امواج رادیویی را داراست .همواره تکنولوژی به کمک بشر آمده است تا بتواند در فعالیت ها سرعت و دقت کافی ایجاد کند. بی‌سیم یک نوع رادیو است که برخلاف رادیو های شناخته شده که تنها گیرنده هستند، یک سیستم دو جهی و یا دستگاه فرستنده-گیرنده رادیویی دوطرفه است.

در حوزة مخابرات بیسیم فناوریهای مختلفی وجود دارد و در هر فناوری از فركانسهای مختلف و تكنیكهای مدولاسیون مختلفی استفاده میشود. این تكنیكهای مدولاسیون را میتوان به روش زیر دسته بندی كرد:

 - مدولاسیون آنالوگ؛

- مدولاسیون دیجیتال؛

- طیف گسترده.

بحث در مورد شبكه های بی سیم و فناوریهای مورد استفاده در آنها بسیار گسترده است و در این مقال نمیگنجد. در ادامه به بررسی سیستمهای رادیوهای دیجیتال مایكروویو كه بیشتر برای انتقال اطلاعات نقطه به نقطه یا نقطه به چند نقطه به کار میروند، خواهیم پرداخت. نكتهای كه در این میان حائز اهمیت است آزاد بودن باند فركانسی یا نیاز به مجوز برای آن باند فركانسی است. باند فركانسی GHz  2.4و GHz 5.8 باندهای آزاد فركانسی هستند و بدون نیاز به مجوز از سازمان خاصی میتوان اقدام به برقراری لینكهای رادیویی كرد؛ اما سایر باندهای فركانسی برای استفاده نیاز به مجوز از شركت مخابرات دارند.

استفاده از رادیوها در باند GHz  2.4 یا GHz  5 ممكن است در برخی موارد به تداخل الكترومغناطیسی بینجامد و در لینك ارتباطی اختلال ایجاد كند كه این به دلیل كثرت استفاده از این باند فركانسی و عدم نیاز به مجوز است؛ اما تداخل در سایر باندهای فركانسی به دلیل نیاز به اخذ مجوز كمتر است. رادیوهای دیجیتال مایكروویو كه برای انتقال كانالهای E1 یا دیتای Ethernet به کار میروند. از روشهای مدولاسیون مختلفی استفاده میكنند كه بسته به رادیو و شركت سازنده متفاوت است و به عنوان مثال از تكنیكهای مدولاسیون OFDM و DSSS و QAM و PSK در این رادیوها استفاده میشود.

پروتكلي كه در اين نوع سيستم از آن بهره گرفته مي شود، تترا است. شبكه تترا يك شبكه سلولار است.

تفاوت هاي مهمي كه تترا با يك GSM دار د اين است كه شبكه تترا براي كاربردهاي غير عمومي طراحي شده است و از نظر بهره گيري فركانسي نسبت به شبكه GSM یک مزيت مهم دارد و آن هم امكان تماس گروهي و مد مستقيم است.

قابليت هاي شبكه تترا

1- مكالمه فردي

2- مكالمه گروهي

3- پيام كوتاه

تفاوت آن با GSM اين است كه پيام كوتاه تترا به صورت ON LINE است و اگر مقصد  خاموش بوده يا در دسترس نباشد، هرگز اين پيام به مقصد نخواهد رسيد . البته خاموش بودن يا در دسترس نبودن توسط پيامي به مشترك مبدأ اطلاع داده مي شود.

4-انتقال ديتا

5- نمايش موقعيت خودرو

6- قابليت هاي تلفني

7-  تماس اورژانس

8- مد مستقيم

يكي از قابليت هاي مهم اين شبكه Direct Mode است و در صورتي كه مشترك در  پوشش شبكه نباشد، ميتوان از اين قابليت براي صحبت با ساير افراد استفاده كرد. از ديدگاه ديگر سيستم هاي ارتباطي را مي توان به دو نوع باسيم و بي سيم تقسيم بندي كرد.

الف) باسيم: در اين سيستم ارتباطي عامل انتقال اطلاعات سيم هاي هادي است كه انتقال داده ها از طريق امواج الكتريكي صورت گرفته و كانال انتقال اطلاعات، سيم جفتي به هم پيچيده، كابل كواكسيال، فيبر نوري و... است.

ب ) بي سيم: در اين سيستم ارتباطي، انتقال داده ها از طريق امواج الكترومغناطيس صورت گرفته و كانال انتقال اطلاعات فضاي آزاد است. در نتيجه عمل انتقال، بدون واسطه سيم هاي هادي انجام مي گيرد كه اين سيستم ارتباطي به نام مخابرات بي سيم معروف است

معرفی

حسب بند ۵ ماده ۱ آئین نامه تایید نمونه تجهیزات ارتباطی و فناوری اطلاعات، مصوبه جلسه شماره ۵۳ مورخ ۱۳۸۷/۹/۱۰ کمیسیون تنظیم مقررات ارتباطات (CRA-RC-۱۳۸۷-۰۰۵۳-۱)، ماده ۶ قانون استفاده از بی سیم های اختصاصی مورخ ۱۳۴۵/۱۱/۲۵ و مواد ١٣، ١٤، ۱۵، ١۶ آئین نامه اجرائی آن مصوب ۱۳۶۱/۱۱/۱۳ هیئت وزیران، ورود، تولید و عرضه تجهیزات ارتباطی و فناوری اطلاعات شامل دستگاه های مخابراتی، پستی، رادیویی و فناوری اطلاعات مستلزم اخذ مجوزهای لازم از سازمان می باشد. مجوزها مشتمل بر تائید نمونه، گزارش تایید، مجوز ترخیص، مجوز بهره برداری، مجوز واردات و صادرات و مجوز خرید و فروش می باشد. براین اساس واردات، صادرات، ساخت و تولید، خریدو فروش و انتقال مالکیت تجهیزات فوق منوط به اجازه سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی می باشد. اجازه فوق دربرگیرنده اعمال استانداردهای فنی و کیفی لازم بوده و در صورت لزوم تجهیزات فوق در گمرک یا هر محل دیگری که میسر باشد مورد بازرسی و آزمایش قرار خواهد گرفت. به استثنای موارد تعیین شده در قانون، ترخیص تجهیزات فوق فقط در مقابل احکام صادره سازمان فوق امکان پذیر خواهد بود. تجهیزاتی که به هر دلیلی امکان ترخیص آن ها وجود ندارد، باید مرجوع شوند، در غیر این صورت متروکه تلقی شده و قابل فروش و حراج نمی باشند.
با توجه به اهمیت به کارگیری کالاهای پستی، مخابراتی و فناوری اطلاعات استاندارد در کشور، لازم است که وارد کنندگان قبل از مبادرت به حمل کالا به مبادی ورودی کشور مطابق گردش کاری توضیح داده شده در این دستورالعمل کالای خود را به سازمان معرفی نموده و از مجاز بودن آن اطمینان حاصل نمایند تا ضمن جلوگیری از اتلاف وقت و صرف هزینه های انبار داری، کالای وارداتی آن ها به دلیل عدم تطابق با مقررات و ضوابط داخلی مرجوع یا متروکه نشود.
تجهیزات گروه ۱ حوزه رادیویی:
شامل کالاهای مندرج در جدول زیر (کالاهایی که دارای اجزای پیوسته مختلف در دو گروه اول و دوم می باشند، جزو کالاهای گروه اول محسوب می شوند)، که استفاده از آن ها نیازمند دارا بودن پروانه بهره برداری یا اپراتوری صادره توسط سازمان می باشد و:
الف) توسط دارنده پروانه ورود، خرید و فروش تجهیزات یا
ب) توسط دارنده پروانه بهره برداری یا اپراتوری برای استفاده در شبکه موضوع پروانه
وارد کشور می شوند.
ترخیص از دیدگاه استاندارد این گونه کالاها به دستجات زیر تقسیم بندی می شوند:
۱. کالاهای گروه اول دارای گواهی تایید نمونه:
ترخیص این گونه کالاها نیاز به استعلام از اداره کل استاندارد و تایید نمونه نداشته و فقط منوط به تایید معاونت بررسی های فنی و صدور پروانه سازمان براساس فهرست موجود در پایگاه اطلاع رسانی سازمان می باشد. این فهرست توسط اداره کل استاندارد و تایید نمونه تهیه و به روزرسانی می شود.
۲. کالاهای گروه اول دارای گزارش تایید:
ترخیص این گونه تجهیزات به نام وارد کننده مشخص با تایید معاونت بررسی های فنی و صدور پروانه سازمان، با توجه به گزارش تایید موجود از اداره کل استاندارد و تایید نمونه مجاز است.
۳. کالاهای گروه اول فاقد گواهی تایید نمونه یا گزارش تایید:
شرط لازم برای ترخیص این گونه کالاها، انجام بررسی های لازم برای صدور گواهی تایید نمونه یا گزارش تایید است و در صورت عدم تایید، کالا مرجوع خواهد شد.
۴. کالاهای گروه اول تایید نشده:
ترخیص این گونه کالاها کلا ممنوعمی باشد و در مبادی ورودی کشور توسط اداره کل تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی مربوطه مرجوع می شود. فهرست کالاهای تایید شده در پایگاه اطلاع رسانی سازمان موجود می باشد. این فهرست توسط اداره کل استاندارد و تایید نمونه تهیه و به روزرسانی می شود.

جدول تجهیزات گروه ۱ حوزه رادیویی

نحوه ارائه خدمت:
این خدمت به صورت الکترونیکی ارائه می شود.
۱. ثبت درخواست در سامانه "ثبت سفارش، ترخیص و تایید نمونه تجهیزات حوزه فاوا" مندرج در پایگاه اطلاع رسانی سازمان- قسمت خدمات الکترونیکی؛
۲. ارسال درخواست از طریق منطقه رادیویی مربوطه به معاونت بررسی های فنی و صدور پروانه؛
۳. بررسی و تایید (در صورت عدم نقص مدارک) توسط معاونت بررسی های فنی و صدور پروانه؛
۴. ارسال به گمرک مربوطه و ترخیص تجهیزات.
فرآیند ثبت سفارش تجهیزات رادیویی گروه اول

شناسنامه فرآیند ثبت سفارش تجهیزات رادیویی گروه اول

مدارک مورد نیاز
۱. ثبت درخواست در سامانه "ثبت سفارش، ترخیص و تایید نمونه تجهیزات حوزه فاوا" مندرج در پایگاه اطلاع رسانی سازمان- قسمت خدمات الکترونیکی؛
۲. بارگذاری مدارک زیر در سامانه مذکور:
۲-۱ ارائه پروانه /مجوز بهره برداری صادره ازسوی سازمان و یا معرفی نامه از دارنده پروانه رادیویی در خصوص شبکه در برگیرنده کالای موضوع ثبت سفارش در گروه اول یا پروانه ورود، خرید و فروش تجهیزات رادیویی؛
۲-۲ کاتاگوک فنی دستگاه؛
۲-۳ مدارک گمرکی شامل (فاکتور، لیست بسته بندی، قبض انبار، بارنامه، گواهی مبدا، اظهار نامه گمرکی).  هزینه و مدت زمان :
ندارد
مدت زمان ارائه خدمات:
حداکثر یک روز در صورت عدم نقص در مدارک ارسالی

منبع : سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی

لیست دوره های آموزشی بیسیم با توجه به درخواست ها و ورود سیستم های جدید تغییر پیدا نموده است و به شرح زیر قابل اجرا میباشد .